Quang cảnh Diễn đàn Thị trường vàng Việt Nam. Ảnh: Thanh Hải.

Hướng đến minh bạch thị trường vàng

Ngày 10/10/2025, Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã chính thức có hiệu lực (sau đây viết tắt là Nghị định 232).

Đây được xem là bước ngoặt quan trọng trong quản lý thị trường vàng (bao gồm vàng miếng và vàng trang sức), được kỳ vọng góp phần minh bạch thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước - quốc tế, tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, đồng thời hỗ trợ ổn định kinh tế vĩ mô.

Mặc dù vậy, sau hơn 1 tháng triển khai Nghị định 232, trên thị trường vàng miếng, vàng nhẫn, tình trạng xếp hàng mua vàng; nhà vàng hết vàng, chênh lệch giá trong nước và quốc tế vẫn cao.

Liên quan đến tình trạng trên, chia sẻ tại Diễn đàn “Thị trường vàng Việt Nam: Thuận lợi và thách thức trong giai đoạn mới”, TS Nguyễn Đức Kiên, Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, XIV, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, Nghị định 232 mới có hiệu lực 1 tháng nên trong quá trình triển khai cần có thêm thời gian để phát huy hiệu quả.

Vị chuyên gia kinh tế cho biết, bản thân ông đã tham gia vào góp ý ban hành Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Sau nhiều năm, Nghị định 24 đã góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, chống vàng hóa và đô la hóa.

TS Nguyễn Đức Kiên nhìn nhận, cho đến trước khi Nghị định 232 ra đời thì Nghị định 24 đã đạt mục tiêu nhiệm vụ của ban soạn thảo. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, nhất là sau đại dịch Covid-19, việc ban hành Nghị định 232 là cần thiết, phù hợp và rất kịp thời, hướng đến thị trường vàng minh bạch hơn.

TS Nguyễn Đức Kiên chia sẻ tại Diễn đàn. Ảnh: Thanh Hải.

Cần quan tâm đến các doanh nghiệp, nghệ nhân chế tác

Có một thực tế đang diễn ra hiện nay, đó là mỗi khi giá vàng thế giới lên là giá vàng trong nước cũng lên. Nhưng vấn đề cần làm rõ ở đây, theo TS Nguyễn Đức Kiên, là cần làm rõ sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới.

“Vì sao giá vàng trong nước và thế giới có lúc chênh lệch đến 20 triệu? Thực tế, nếu trừ đi thuế, phí và công chế tác, chênh lệch giá vàng đó là bao nhiêu. Từ trước đến nay chưa có ai tính toán, cũng không ai nói được điều này…” - TS Nguyễn Đức Kiên đặt vấn đề.

Nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ Thị bày tỏ quan điểm, trường vàng cần hoạt động theo cơ chế thị trường, tức là có cung - có cầu, và hai yếu tố này cần hài hòa với nhau.

Vấn đề hiện nay là cần tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, bởi đa phần thông tin biến động giá vàng trong xã hội và trên thị trường là có chủ ý. Sự thiếu minh bạch này khiến người dân hoang mang và là nguyên nhân người người nhà nhà đổ xô đi thu mua vàng.

“Nghị định 232 yêu cầu làm rõ thông tin người mua vàng là cách để làm rõ việc: vì sao có chuyện người dân xếp hàng thâu đêm suốt sáng để mua vàng. Rốt cuộc những người xếp hàng mua vàng có phải là người có nhu cầu thật hay không…” - TS Nguyễn Đức Kiên đặt câu hỏi.

Liên quan đến một số đề xuất chính sách, TS Nguyễn Đức Kiên mong muốn năm 2026, thị trường sẽ hình thành và cung ứng được 1 lượng vàng chế tác đủ cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mỹ nghệ, kim hoàn hoạt động.

“Hãy thôi nói về giá vàng mà hãy nói về 844 doanh nghiệp đang sản xuất, kinh doanh vàng. Cần có giải pháp để các doanh nghiệp sống được, để họ có cơ hội nộp thuế cho ngân sách Nhà nước…” - TS Nguyễn Đức Kiên bày tỏ quan điểm cá nhân.